Amfetaminy Zwiększają Ryzyko Udaru

Duże badanie przeprowadzone w USA wykazało, że środki pobudzające, takie jak amfetamina lub metamfetamina, zwiększają ryzyko krwawienia i zatkania naczyń mózgowych.

Typowymi dla udaru mózgu objawami jest jednostronny paraliż ciała, czasami pojawiają się silne bóle głowy lub zmniejsza się pole widzenia. Są to tylko niektóre z typowych objawów udaru mózgu. W przypadku podejrzenia udaru liczy się każda minuta. W razie podejrzenia udaru należy niezwłocznie zadzwonić pod numer alarmowy 112.

Jak sugeruje niedawne badanie przeprowadzone w USA, osoby zażywające środki pobudzające, takie jak amfetamina lub metamfetamina, powinny zachować szczególną czujność, ponieważ substancje te znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia dwóch różnych rodzajów udaru.

Udar powoduje przerwanie przepływu krwi w mózgu. Przyczyną jest albo zakrzep krwi, który prowadzi do zatkania naczynia, albo pęknięcie naczynia, z którego krew wypływa do mózgu. Udar jest określany jako „niedokrwienny” w przypadku zatoru i jako „krwotoczny” w przypadku pęknięcia naczynia.

Duże Badanie Przypadku z Danymi Około 17 Milionów Osób

Dotychczas większość dowodów naukowych wskazywała na związek między udarem krwotocznym a zażywaniem amfetaminy lub metamfetaminy. Z wyjątkiem kilku przypadków, nie przeprowadzono jeszcze obszernych badań na temat zwiększonego ryzyka udaru niedokrwiennego po zażyciu amfetaminy. Zespół badawczy z USA postanowił wypełnić tę lukę naukową.

Kierownik badania Cheran Elangovan i jego zespół mieli dostęp do dokumentacji medycznej z 31 stanów USA. Baza danych zawierała informacje około 17 milionów pacjentów. Wśród osób leczonych z powodu udaru było 4821 osób, u których zdiagnozowano również zaburzenia związane z używaniem środków pobudzających. 542 618 osób miało udar, ale nie miały zaburzeń związanych ze spożywaniem amfetaminy. Obie grupy zostały porównane w badaniu kliniczno-kontrolnym.

Kobiety Spożywające Amfetaminę Mają Większe Ryzyko Udaru Niż Mężczyźni

Zgodnie z wynikami, ryzyko wystąpienia obu rodzajów udaru jest zwiększone, gdy osoba spożywa środki pobudzające, 1,8-krotnie w przypadku udaru krwotocznego i 1,3-krotnie w przypadku niedokrwiennego. Płeć również odgrywa tu rolę. U kobiet stosujących środki pobudzające ryzyko udaru krwotocznego jest 2,3-krotnie większe. U mężczyzn, którzy konsumują, ryzyko jest „tylko” 1,3-krotnie większe.

Ponadto Elangovan i jego zespół zauważyli, że osoby zażywające amfetaminę były hospitalizowane dłużej niż inni pacjenci i częściej umierały z powodu udaru. Ale to ostatnie dotyczy tylko udarów krwotocznych, czyli pęknięć naczyniowych w mózgu.

Należy zauważyć, że osoby zażywające amfetaminę były znacznie młodsze od pozostałych pacjentów po udarze. Zespół badawczy ostrzega, że amfetaminy mogą powodować zagrażające życiu choroby sercowo-naczyniowe u młodych ludzi.

Źródło:

Venkataramanan, A., Nayar, D., Almasri, S., Dhasakeerthi, T., Jayachandran, S. Bajaj, S. & Elangovan, C. (2025). Stimulant use disorder and the likelihood of stroke: Analysis of a national database in the United States. Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases, 34, 108178, https://doi.org/10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2024.108178.